Một cuốn sách mà tôi rất tâm đắc và yêu thích đó là cuốn “May Mắn hay Thực Tài?” từ trước khi khởi nghiệp. Cuốn sách này tôi vẫn đọc đi đọc lại để lấy động lực và sau mỗi lần cảm nhận tôi có note thêm. Nhưng tôi đã bị mất cuốn sách trong kệ sách (nếu ai đọc được dòng này mà có cầm nhầm hay quên thì trả lại cho tôi nhé) nhiều lần về Sài gòn tranh thủ kiếm trong các nhà sách mà vẫn ko thấy vì nó xuất bản lâu rồi mà chỉ xuất bản có 1 lần 2006 cuốn sách mỏng nhỏ. Chính vì vậy tôi đang tìm kiếm tổng hợp trên mạng chỉ được 1 phần trong cuốn sách.
Thành công trong kinh doanh do sự thông minh hay nó chỉ là do may mắn? Làm thế nào để bạn quản lý những người sáng tạo, những người nổi loạn vào trong nhóm của bạn? Một doanh nhân 33 tuổi đã kiếm được hơn 580 triệu đô la chia sẻ những câu trả lời khôn ngoan và dí dỏm của mình trong hướng dẫn này để xây dựng một doanh nghiệp thành công. May mắn hay thông minh? Hướng dẫn thực tế đầu tiên cho một cuộc sống khởi nghiệp kinh doanh, được viết bởi một người từng trải – Bo Peabody, người đã bắt đầu một công ty Internet từ khi là một sinh viên 19 tuổi. – Dịch từ Amazon
Qua những bước khởi nghiệp của mình, Bo Peabody đã đúc kết lại và viết thành cuốn MAY MẮN HAY THỰC TÀI? này với 12 bí quyết hay nói một cách chính xác hơn là 12 ý thức khởi nghiệp và đạt đến thành công để cùng chia sẻ với những người trẻ tuổi ở khắp mọi nơi trên thế giới. Ý thức để hiểu rõ chỗ đứng của mình, một người tuổi cũng trẻ như công ty đã, đang hay sắp khởi nghiệp của mình. Ý thức để hiểu được sức sáng tạo bùng nổ của tuổi trẻ, sự tin tưởng “mù quáng” của tuổi trẻ, để “nổi loạn” nhưng cũng nhận rõ được chỗ đứng yếu thế của mình, để hiểu rằng mình may mắn nhưng có “thực tài để hiểu là mình may mắn”.
MAY MẮN HAY THỰC TÀI?
May mắn là một phần của cuộc sống và mỗi người thỉnh thoảng trong đời đều có cơ hội nhận được nó. Nhưng may mắn lại rất quan trọng trong đời sống kinh doanh và có lẽ là phần quan trọng nhất trong đời sống doanh nhân. Đã là doanh nhân thì tối thiểu phải tin vào vận may. Nhưng sẽ tốt hơn nếu họ nhận biết được khi nào thì vận may mỉm cười. Và rồi theo thời gian, những doanh nhân giỏi có thể học được cách tự tạo vận may. May mắn trong kinh doanh khác với may mắn lặt vặt trong đời sống như việc bạn nhặt được 20 đôla ai đó đánh rơi trên vỉa hè. May mắn trong kinh doanh được gọi bằng một mỹ từ là “có tài”. Không ai nghĩ là một người cần tài cán gì để nhặt được 20 đôla trên vỉa hè. Nhưng khi người ta gặp may trong kinh doanh, họ lại tin tuyệt đối rằng không chỉ là may mắn mỉm cười với họ, thành công của họ là nhờ vào tài năng sáng chói. Sát thủ số một của những người khởi nghiệp chính là việc lẫn lộn giữa may mắn với có tài. Bạn phải có đủ tính khiêm nhường để phân biệt hai từ này. Thách thức lớn nhất là mọi người, từ báo chí, các cổ đông, đồng nghiệp, đến cha mẹ, người thân, đều “chăm chỉ” thuyết phục bạn điều ngược lại. Họ sẽ ra rả vào tai bạn: quả thật bạn là thiên tài, bạn xứng đáng được khen tặng từ những thành công kỳ diệu của công ty. Vì sao vậy? Bởi vì đối với họ, bạn là:
- Nguồn cung ứng công việc
- Nguồn cung cấp tiền bạc
- Ông chủ
- Người yêu
- Niềm tự hào và nguồn vui.
Với những mối quan hệ như vậy, họ sẽ chẳng được gì nếu nói thẳng cho bạn biết sự thật phũ phàng: Thành công của doanh nghiệp mà bạn gầy dựng có lẽ chỉ là do “chó ngáp phải ruồi”. Khác biệt thứ hai giữa “may mắn trong kinh doanh” và “may mắn trong đời sống hàng ngày” là cái trước có thể được tạo ra, còn cái sau chỉ hy vọng vào… cầu nguyện. Bạn không thể nuôi chí lớn để có thể nhặt được 20 đôla trên hè phố, nhưng bạn có thể gầy dựng một công ty gặp may thường xuyên hơn một công ty bình thường.
Quả thật cũng có một công thức nghe có vẻ khoa học cho việc tạo ra cái gọi là may mắn trong kinh doanh với yếu tố then chốt là: Những điều may mắn xảy đến với những doanh nhân khởi sự công ty có triết lý kinh doanh tốt, có đạo lý và luôn sáng tạo.
Vì sao? Vì nhiều người tài sẽ tập trung vào các công ty có những phẩm chất này, nhưng hóa ra chỉ có vài công ty hiếm hoi như thế thôi. Đa số người giỏi và thông minh thích dành thời gian trong một môi trường tích cực để đóng góp tốt hơn cho xã hội khi có cơ hội, thay vì tốn thì giờ trong một môi trường tiêu cực gây phương hại cho cuộc sống.
Bạn có thể ngạc nhiên nhưng tôi chắc đó là sự thật. Và khi những con người tài ba và nhiệt huyết đến với một công ty có triết lý kinh doanh tốt, có đạo lý và luôn sáng tạo, họ sẽ cống hiến hết mình. Khi những con người thông minh, đầy nhiệt huyết làm việc chăm chỉ, nhiều điều bất ngờ sẽ xảy ra cho công ty, có cái tốt, có cái không tốt. Vì không một ai hoạch định trước điều bất ngờ nhưng có lợi sẽ đến, nên khi xảy ra thì chúng được phủ một lớp vỏ có tên gọi là “may mắn”. Nói cách khác, phương pháp hay nhất để chắc chắn vận may đến là hãy để cho nhiều sự việc xảy ra. Đơn giản thế thôi! Để áp dụng công thức này, người chủ doanh nghiệp cần thực hiện hai nhiệm vụ:
- Tạo ra một môi trường thu hút những con người có tài
- Đủ khôn ngoan tránh đường để vận may đến.
Doanh nhân giỏi chẳng may mắn và cũng chẳng quá tài giỏi. Họ chỉ đủ tài để nhận ra khi nào thì họ may mắn! Đó là một sự phân biệt tinh tế nhưng rất quan trọng. Dĩ nhiên, những công ty tầm thường về ý tưởng, kém cỏi về triết lý kinh doanh cũng được nhiều người khởi sự nên. Những con người này cùng với doanh nghiệp của họ thất bại vì may mắn không đến với họ, chứ không phải vì thiếu kỹ năng làm chủ doanh nghiệp. Trước hết, những công ty có “số phận đen đủi” này thiếu hẳn một ý tưởng thú vị hay có giá trị, do chủ doanh nghiệp chỉ muốn vơ tiền cho đầy túi mà thôi. Chẳng trách gì những người tài giỏi sẽ không đến với họ để cùng tạo ra vận may.
Tuy nhiên, một công ty có triết lý kinh doanh tốt, có ý tưởng sáng tạo lại không do mô hình hoạt động của công ty quyết định, mà là do cách truyền thông sứ mạng công ty của người chủ doanh nghiệp. Một chủ doanh nghiệp tạo được sức hút và đam mê khi nói về sứ mạng của công ty mình, sẽ tạo ra một môi trường thu hút người tài và tạo cho họ hưng phấn cống hiến ngay từ đầu. Đó chính là cách vận may kéo đến.
Tripod kiếm tiền bằng cách bán quảng cáo cho các khách hàng như Ford và Visa. Đó là mô hình kinh doanh của chúng tôi. Tuy nhiên, tôi luôn mô tả cho đồng nghiệp sứ mạng của Tripod là tạo ra một cuộc cách mạng trong ngành truyền thông, cho phép mọi người xuất bản tri thức và thông tin đến toàn thế giới bằng cách dùng phần mềm Homepage Builder của Tripod. Thế là chỉ sau một đêm, câu chuyện, quan điểm, ý kiến của một cá nhân, nhóm người hay một nền văn hóa được lan tỏa đến mọi người. Tôi tuyên bố trong công ty: “Tripod ra đời không phải chỉ để kiếm tiền. Chúng ta tham gia cuộc chiến quan trọng nhất để hiện thực hóa Tu chính án đầu tiên của Hiến pháp Mỹ”. (First Amendment – bổ sung 6 quyền, trong đó có quyền tự do báo chí và tự do ngôn luận, ND) Mezze, chuỗi nhà hàng do tôi đồng sáng lập sau này tại Berkshire Hills, Massachusetts, phục vụ thức ăn và đồ uống cho dân địa phương và du khách đến từ thành phố New York và Boston. Đó là mô hình kinh doanh của chúng tôi. Nhưng sứ mạng của Mezze lớn hơn nhiều: đặt ra một chuẩn mực về chất lượng và cách phục vụ cho tất cả các đơn vị bán lẻ tại Berkshire.
Tôi bảo với nhân viên rằng: Nếu các bạn làm việc chăm chỉ để hoàn thiện Mezze, chúng ta sẽ đặt chuẩn cao cho mọi người. Và nếu làm thế chúng ta sẽ cùng nhau thu hút nhiều du khách hơn đến với nơi bé nhỏ này của thế giới. Village Ventures, công ty đầu tư vốn mạo hiểm do tôi đồng sáng lập năm 2000, kiếm tiền bằng cách tận dụng tình trạng mất cân đối giữa cung và cầu vốn, làm cho vốn mạo hiểm chỉ tập trung ở một ít thành phố lớn. Đó là mô hình kinh doanh của chúng tôi. Nhưng sứ mạng của Village Ventures thì khác: tạo điều kiện cho doanh nhân có thể khởi sự ngay trên mảnh đất mà họ muốn cư trú. Thay vì phải đổ xô lên Boston hay San Francisco để tìm vốn mạo hiểm, các doanh nhân tại Boise, Idaho, Providence, Rhode Island có thể nhận vốn từ Village Ventures, ngay tại quê nhà của họ, từ đó họ gầy dựng nên công ty ở nơi mà gia đình họ sinh sống. Những sứ mạng như của Tripod, Mezze và Village Ventures tạo ra “sức hút của chính nghĩa”, một loại thần dược cuốn hút nhân tài và tạo cảm hứng cho họ.
Chính nghĩa là từ hiếm được dùng trong thế giới kinh doanh hiện đại, nhưng đó là điều mà mọi người khao khát nhất trong công việc. Và trong kinh doanh, không gì chính nghĩa bằng một công ty có triết lý kinh doanh tốt, có đạo lý và luôn sáng tạo, với sứ mạng được lan truyền một cách đầy đam mê và quyến rũ. Mục đích chính của các công ty mà tôi đề cập ở trên không phải là kiếm tiền, mà là để bảo vệ Tu chính án đầu tiên của Hiến pháp Mỹ và tạo ra công ăn việc làm ở những nơi còn khó khăn. Mọi người yêu thích điều đó.
Một điều không phải ai cũng tin nhưng sự thật là bất cứ ai thức dậy vào buổi sáng đều muốn theo đuổi một mục đích cao cả, chứ không chỉ muốn bỏ tiền cho đầy túi. Vì vậy sứ mạng của công cuộc kinh doanh là kiếm tiền từ một việc làm mà bạn thật sự tin tưởng. Khi mọi người đã lên con tàu của bạn rồi, họ không muốn rời bỏ nó, họ bảo vệ nó và họ sẽ làm mọi cách để cho tàu không chìm và mọi thành viên trên tàu đều sống sót. Những con người này được giải phóng do không chỉ tìm được cách kiếm tiền mà họ còn cảm thấy thoải mái từ việc làm của mình. Điều đó làm cho họ hưng phấn và lao động cật lực. Khi những người tài chịu làm việc, họ sẽ tạo ra ý tưởng đột phá và sau đó là vận may.
Công thức để đạt may mắn trong kinh doanh của tôi rất đơn giản. Hãy khởi sự một doanh nghiệp sáng tạo, có đạo lý, có triết lý kinh doanh tốt. Tạo ra mục đích chính nghĩa bằng cách cẩn thận thiết kế sứ mạng và hãy truyền thông sứ mạng này với niềm đam mê và sự hào hứng. Công ty của bạn sẽ nhanh chóng thu hút những người giỏi và họ sẽ có cảm hứng làm việc chăm chỉ. Đối đãi công bằng với họ, cho họ kế hoạch hành động rõ ràng, cho họ toàn quyền phát huy sáng tạo. Kết quả: ý tưởng đột phá, may mắn, thành công, và sau cùng là lợi nhuận sẽ đến. Trong công thức này, bạn phải có khả năng quên nó, tức đừng bận tâm đến nó hàng ngày.
MỤC LỤC
Khởi nghiệp – mơ ước ấp ủ của mọi con người
Đôi nét về tác giả
May mắn hay thực tài?
Chủ doanh nghiệp được sinh ra chứ không được tạo thành
Doanh nhân là sinh viên loại B, nhà quản lý là sinh viên loại A
Vĩ đại, kẻ thù của thành công
Các công ty mới hấp dẫn những “người nổi loạn”
Hãy nuôi một “lòng tin mù quáng”
Học cách yêu từ “không”
Sẵn sàng ở chiếu dưới
Tấn công hòa nhã là cách tự bảo vệ tốt nhất
Đừng tin vào những bài báo viết về mình, thậm chí đừng đọc
Bán cho được cổ phiếu công ty
Ý thức mình không biết những gì
Kết luận
